Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το σχέδιο νόμου που είδε το φως της δημοσιότητας θα αλλάξει ριζικά τη μορφή, τη λειτουργία και την αποστολή των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Προς το χειρότερο... Όπως έχει ήδη επισημανθεί, πρόκειται για ένα κείμενο με απουσία οράματος για την παιδεία και την έρευνα. Και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, αφού απώτερος στόχος της μεταρρύθμισης δεν είναι τίποτε άλλο παρά η εφαρμογή των διατάξεων του Μνημονίου και του Μεσοπρόθεσμου στην Παιδεία και η μετατροπή της ανώτατης εκπαίδευσης σε οικονομικό αγαθό, συμφωνά με τις προσταγές του νεοφιλελευθερισμού. Υπάρχουν μέσα στο νέο σχέδιο νόμου πολλά ζητήματα που αφορούν την πανεπιστημιακή κοινότητα.
Υπάρχουν όμως και άλλα που απασχολούν (ή τουλάχιστον θα έπρεπε) ολόκληρη την ελληνική κοινωνία, όπως τα δίδακτρα, η συρρίκνωση των ιδρυμάτων, η διάλυση των πτυχίων κ.ά.
Από όλα τα ζητήματα επιλέγω να σταθώ στο θέμα των διδάκτρων. Πρώτον, επειδή προέρχομαι από οικογένεια μεσαίου εισοδήματος, η οποία ενδεχομένως δεν θα μπορούσε να αντεπεξέλθει στην καταβολή διδάκτρων, πολλώ μάλλον στις σημερινές συνθήκες, κι έχω μια ευαισθησία στο ζήτημα αυτό. Δεύτερον, γιατί η δοκιμαζόμενη από την οικονομική κρίση ελληνική κοινωνία πρέπει να μάθει την αλήθεια για τις επιπτώσεις του σχεδίου νόμου, όχι απλώς στο εισόδημά της αλλά και στο μέλλον των παιδιών της.
Σε μια πρώτη ανάγνωση του σχεδίου νόμου, δεν γίνεται αντιληπτή η εισαγωγή διδάκτρων σε προπτυχιακό επίπεδο. Μάλιστα η ίδια η υπουργός σε παρουσία της σε τηλεοπτική εκπομπή (στις 4/7/2011 στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ) δήλωσε πως ακόμη και αν τα Ιδρύματα ήθελαν να βάλουν δίδακτρα σε προπτυχιακό επίπεδο, το υπουργείο δεν θα τους το επέτρεπε. Εδώ είναι και η μεγάλη πλάνη. Ο ενιαίος κύκλος σπουδών που ξέραμε μέχρι σήμερα (ειδικά στις σχολές πενταετούς φοίτησης) σπάει σε δύο κύκλους. Ο μεν πρώτος κύκλος τριετούς φοίτησης θα είναι δωρεάν, αλλά στον δεύτερο κύκλο δεν απαγορεύεται η εισαγωγή διδάκτρων. Για να το πούμε πιο απλά, κάποιος φοιτητής που θα εισάγεται στο Πολυτεχνείο θα αποκτά δωρεάν πτυχίο ΤΕΙ (αν όχι ΙΕΚ) στο πλαίσιο ενός τριετούς κύκλου σπουδών και αν θέλει να αποκτήσει δίπλωμα μηχανικού, αντίστοιχου κύρους και επαγγελματικών δικαιωμάτων με το σημερινό, θα πρέπει να πληρώσει (και μάλλον αδρά...). Αυτή είναι η αλήθεια που εντέχνως την κρύβει η ηγεσία του υπουργείου. Ορισμένοι μπορεί να σκέφτονται ότι κάποιο Ίδρυμα θα θεωρήσει ως πρώτο κύκλο σπουδών την πενταετή φοίτηση. Καλό είναι να αντιληφθούν όλοι ότι η αλλαγή στα κριτήρια χρηματοδότησης και η δραματική συρρίκνωση των δημοσίων δαπανών για την τριτοβάθμια εκπαίδευση θα οδηγήσουν νομοτελειακά σε ένα σύντομο πρώτο κύκλο, κυρίως για λόγους κόστους.
Διάβασα σε κάποιο πρωτοσέλιδο εφημερίδας ότι επιτέλους τα ελληνικά ΑΕΙ θα λειτουργούν όπως τα πρότυπα πανεπιστήμια των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου. Ξέρουν άραγε ότι τα δίδακτρα στα δημόσια αγγλικά πανεπιστήμια ανέρχονται σε περίπου 10.000 ευρώ ετησίως Ξέρουν ότι για να λάβεις πτυχίο μηχανικού 5ετούς φοίτησης στις ΗΠΑ το κόστος σε δημόσιο πανεπιστήμιο είναι, κατά μέσο όρο, κοντά στα 50.000 δολάρια Ξέρουν, τέλος, ότι το συνολικό χρέος των Αμερικανών φοιτητών και αποφοίτων που έλαβαν φοιτητικά δάνεια για να μπορέσουν να σπουδάσουν αν έρχεται σε 900 δισεκατομμύρια δολάρια.
Θα αποδεχθεί η ελληνική κοινωνία ένα τέτοιο μέλλον για τα δικά της παιδιά Ας ελπίσουμε όχι.
Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΔΑΜΙΓΟΥ
Επ. καθηγητής ΕΜΠ
Ελευθεροτυπία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου