Εξι αντιπροτάσεις για ΑΕΙ από τους πρυτάνεις

Από τη Ελευθεροτυπία

Της ΑΝΝΑΣ ΑΝΔΡΙΤΣΑΚΗ

Στο πλευρό των πρυτάνεων τάχθηκε χθες ο πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης σε ό,τι αφορά τις προωθούμενες ρυθμίσεις για τη διοίκηση στα ΑΕΙ, και κυρίως την ανάγκη άρσης της πρόβλεψης περί διορισμού -και όχι εκλογής- των πρυτάνεων.

Επανέλαβε δε, σταθερά, τη συμφωνία του στην πρόταση σύσσωμης της ακαδημαϊκής κοινότητας να γίνει περαιτέρω διάλογος με το υπουργείο Παιδείας και να μετατεθούν οι διαδικασίες ψήφισης τον Σεπτέμβριο. Την ίδια στιγμή, οι πρυτάνεις ετοίμασαν ένα κείμενο αντιπροτάσεων σε βασικά θέματα του προσχεδίου Διαμαντοπούλου και μ' αυτό θα την επισκεφθούν την ερχόμενη Δευτέρα, ύστερα από πρόσκλησή της.

«Δεν μπορεί η ακαδημαϊκή κοινότητα να εκπροσωπείται από κανένα άλλο παρά μόνο από πρόσωπα, τα οποία προέρχονται από το φυσικό της χώρο», φέρεται να είπε ο πρόεδρος της Ν.Δ. στους πρυτάνεις και προς ικανοποίησίν τους, στο πλαίσιο της συνάντησης που είχαν χθες το μεσημέρι. Προς επίρρωσιν οι δηλώσεις Αρη Σπηλιωτόπουλου (υπεύθυνος Παιδείας Ν.Δ.), μετά τη συνάντηση, για το κλίμα συμφωνίας που επικράτησε και για τις κοινές θέσεις περί πρυτάνεων, ψήφισης από Σεπτέμβριο, αλλά και για τις τριετείς σπουδές από τις οποίες απομακρύνεται, πλέον, η Ευρώπη.

Οι προτάσεις που καταθέτουν αυτές τις ημέρες στις συναντήσεις τους οι πρυτάνεις περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων: Συμβούλιο εποπτικό αντί διοίκησης, πρυτάνεις-κοσμήτορες εκλεγμένους από όλη την κοινότητα, αλλά όχι με καθοριστική τη φοιτητική συμμετοχή (στάθμιση ψήφου) και ανάθεση στα ακαδημαϊκά όργανα της αρμοδιότητας να διερευνήσουν προοπτικές περί τριών κύκλων και άλλων ακαδημαϊκών θεμάτων. *

Τι προτείνουν

1. Συμβούλιο Ιδρύματος: Συγκεντρώνονται υπερεξουσίες σε ένα ολιγομελές όργανο, το οποίο λειτουργεί χωρίς αντιπροσωπευτική θέση και χωρίς σχέση λογοδοσίας με τις ακαδημαϊκές μονάδες. Είναι ένα όργανο στο οποίο μεταφέρονται αρμοδιότητες από συλλογικά αιρετά όργανα (Σύγκλητος, πρυτανικό), ένα όργανο που λειτουργεί χωρίς θεσμικό αντίβαρο. Και για το λόγο αυτόν ενισχύει τη συναλλαγή με ενδοπανεπιστημιακά και εξωπανεπιστημιακά κέντρα συμφερόντων.

Πρόταση: Λειτουργία εποπτικού συμβουλίου, με ελεγκτικές αρμοδιότητες, στο οποίο θα μεταφερθούν οι σημερινές αρμοδιότητες μόνο του υπουργείου και το οποίο θα λειτουργήσει ως θεσμικό αντίβαρο στη Σύγκλητο και στο πρυτανικό, τα οποία θα διατηρήσουν τις αποφασιστικές αρμοδιότητές τους. Η Σύγκλητος θα έχει σχέση εκπροσώπησης και λογοδοσίας με όλες τις σχολές του Ιδρύματος.

2. Πρόεδρος συμβουλίου. Υπερσυγκεντρώνονται εξουσίες σε έναν υποχρεωτικά εξωπανεπιστημιακό, ο οποίος για το λόγο αυτό δεν θα γνωρίζει τα ακαδημαϊκά προβλήματα και δεν θα είναι σε θέση να ασκεί αποτελεσματική διοίκηση. Ο πρόεδρος, παρά τις αυξημένες αρμοδιότητες, δεν έχει δημοκρατική νομιμοποίηση και δεν λογοδοτεί πουθενά.

Πρόταση: Ο πρόεδρος να έχει μόνο ελεγκτικές και όχι διοικητικές εξουσίες, οπότε δεν θα ενοχλεί η εξωπανεπιστημιακή του προέλευση.

3. Επιλογή πρύτανη και κοσμητόρων από το συμβούλιο.

Πρόταση: Ο πρύτανης και οι κοσμήτορες να εκλέγονται από τα μέλη ΔΕΠ, τους εργαζόμενους και τους φοιτητές του Ιδρύματος, με στάθμιση της ψήφου της αποχής για όλες τις κατηγορίες.

4. Απουσία ακαδημαϊκού οράματος, εισαγωγή ταχύρρυθμων προγραμμάτων σπουδών αμφίβολης ποιότητας και επαγγελματικής επάρκειας.

Πρόταση: Στρατηγικός σχεδιασμός για τη σύνδεση των Πανεπιστημίων με ένα όραμα Παιδείας, αναβάθμιση του μορφωτικού ρόλου τους, σε βάθος συζήτηση στα ακαδημαϊκά όργανα για τις δυνατότητες εισαγωγής ή μη των τριών κύκλων σπουδών.

5. Απουσία προβλέψεων για έρευνα, βασική και εφαρμοσμένη, καθώς και για την υποχρέωση της πολιτείας να τη χρηματοδοτεί.

Πρόταση: Οργανική σύνδεση της έρευνας με τις ακαδημαϊκές λειτουργίες, σαφής δέσμευση της Πολιτείας για τη χρηματοδότησή της.

6. Σύσταση Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου, όπου θα συγκεντρωθούν τα κονδύλια έρευνας και αξιοποίησης της περιουσίας των ΑΕΙ. Υπάρχει ισχυρός κίνδυνος ιδιωτικοποίησης και απομάκρυνσής της από την πανεπιστημιακή λειτουργία. Η διαχείριση των κονδυλίων δεν θα ελέγχεται από τα πανεπιστημιακά όργανα, θα ενισχυθεί η αδιαφάνεια.

Πρόταση: Να παραμείνουν οι ΕΛΚΕ, ώστε να συνεχίσουν να ελέγχονται από την ολομέλεια της Επιτροπής Ερευνών και τη Σύγκλητο, που είναι όργανα πολυπρόσωπα και ευρείας αντιπροσωπευτικότητας.

Η πίεση έφερε αναβολή

Περισσότερο χρόνο στον διάλογο για τις αλλαγές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση φαίνεται ότι δίνει το υπουργείο Παιδείας μετά τις αντιδράσεις που έχουν προκληθεί από τους πρυτάνεις καθώς, όπως έγινε γνωστό χθες μετά τη συνεδρίαση της κυβερνητικής επιτροπής, η ψήφιση του νομοσχεδίου θα γίνει μέχρι τέλος Αυγούστου.

Η εξέλιξη αυτή, που έγινε γνωστή από κυβερνητική πηγή μετά το τέλος της συνεδρίασης, έρχεται έπειτα από τη συνάντηση που είχε χθες η υπουργός Παιδείας Αννα Διαμαντοπούλου με τον πρόεδρο της Ν.Δ. Αντώνη Σαμαρά κι ενώ ο αρμόδιος τομεάρχης για την Παιδεία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αρης Σπηλιωτόπουλος έχει ζητήσει περισσότερο χρόνο για διάλογο. Κυβερνητικές πηγές ωστόσο, μόλις έγινε γνωστό ότι το νομοσχέδιο θα ψηφιστεί εν τέλει τέλος Αυγούστου, επιχειρούσαν να υποβαθμίσουν το θέμα, λέγοντας ότι αυτό γίνεται λόγω του ότι τον 15αύγουστο θα κλείσει η Βουλή.

Ομως οι αρχικοί σχεδιασμοί του υπουργείου Παιδείας προσδιόριζαν τον χρόνο ψήφισης στο τέλος Ιουλίου, ενώ προχθές στη συνεδρίαση του Κοινοβουλευτικού Τομέα για την Παδεία του ΠΑΣΟΚ, οι βουλευτές ζήτησαν ολιγοήμερη αναβολή μέχρι 10 Αυγούστου. Τελικώς, χθες στην κυβερνητική επιτροπή, που συνεδρίασε υπό τον πρωθυπουργό, αποφασίστηκε όλη η διαδικασία να κλείσει στο τέλος Αυγούστου.

Εκτιμάται ότι με αυτή την κίνηση επιχειρείται να εξασφαλιστεί η όσο τον δυνατό μεγαλύτερη συναίνεση στις αλλαγές στις οποίες υπάρχει έντονη αντίδραση, ενώ είναι κοινό το αίτημα για αναβολή της ψήφισης από Σεπτέμβριο -και όχι Αύγουστο- οπότε θ' ανοίξουν τα πανεπιστήμια.