Απάντηση του Χρήστου Κάτσικα στο Υπουργείο Παιδείας

Αρθρογράφος: ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

Την Πέμπτη 7 Ιουλίου το Γραφείο Τύπου του Υπουργείου Παιδείας ανάρτησε στο δικτυακό του τόπο (https://www.minedu.gov.gr/grafeio-typou/anakoinoseis-typoy/07-07-11-anaforika-me-to-arthro-lta-panepistimia-flegontair-sto-periodiko-lepikairar.html) και έστειλε στους εκπαιδευτικούς συντάκτες μια ανακοίνωση με τίτλο «Αναφορικά με το άρθρο: “Τα πανεπιστήμια φλέγονται” του κ. Χρήστου Κάτσικα στο περιοδικό Επίκαιρα» (https://www.minedu.gov.gr/grafeio-typou/anakoinoseis-typoy/07-07-11-anaforika-me-to-arthro-lta-panepistimia-flegontair-sto-periodiko-lepikairar.html).

                Η ανακοίνωση αφορούσε άρθρο μου που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη 7 Ιουλίου στο περιοδικό "Επίκαιρα" και αφορούσε τις επιχειρούμενες αλλαγές στην Ανώτατη Εκπαίδευση (http://www.epikaira.gr/content/files/katsikas90.doc).

                Ο συντάκτης του δελτίου τύπου του Υπουργείου Παιδείας δηλώνει εντυπωσιασμένος, όπως γράφει, επειδή υποστηρίζουμε ότι επιχειρείται η κατάργηση  των συγγραμμάτων καθώς και η δωρεάν σίτιση και στέγαση των φοιτητών. Παράλληλα μας κατηγορεί ότι πριμοδοτούμε την ιδιοτέλεια και αγνοούμε επιδεικτικά την αλήθεια όταν υποστηρίζουμε ότι «αν ευοδωθούν οι σχεδιασμοί του Υπουργείου Παιδείας, το Ελληνικό Πανεπιστήμιο θα επιβάλλει  δίδακτρα».

Μας κατηγορεί ότι δεν πήραμε υπόψη τις διευκρινίσεις του Υπουργείου Παιδείας που διατυπώθηκαν δια στόματος Υπουργού και Υφυπουργών οι οποίες κατηγορηματικά τονίζουν ότι «δεν θα υπάρξει καμιά επιβολή διδάκτρων» και ότι «ως προς τη σίτισηκαι τη στέγαση το Υπουργείο ανακοίνωσε ότι επεξεργάζεται ένα νέο στρατηγικό σχεδιασμό αναφορικά με τη λειτουργία των φοιτητικών εστιών, με στόχο την αρτιότερη αντιμετώπιση των προβλημάτων στέγασης και σίτισης των φοιτητών».

                Επαναλαμβάνουμε και ξεκαθαρίζουμε: Το Υπουργείο Παιδείας κάνει ακριβώς αυτό, που και στην αρχαιότητα χλεύαζε ο μέγας Θουκυδίδης, "Για να δικαιολογήσουν τις πράξεις τους άλλαζαν ακόμα και την σημασία των λέξεων."

                Το τι λέει και το τι κάνει τελικά το Υπουργείο Παιδείας εδώ και πολύ καιρό απέχουν όσο η γη από τον ουρανό. Είμαστε πια πεπειραμένοι στις τεχνικές τού άλλα λέω και άλλα κάνω, στην απίστευτη μαγειρική του λόγου, στη διαστροφή των λέξεων και των εννοιών. Έτσι έγινε τον τελευταίο καιρό με τη χρηματοδότηση για την Παιδεία που θα αυξάνονταν στα λόγια (http://www.pasok.gr/portal/resource/contentObject/id/b88a486f-4fda-496f-817f-707cff4ac550) και μειώθηκε δραματικά στην πράξη, έτσι έγινε με τα Πανεπιστήμια που στα λόγια θα ενισχύονταν και στην πράξη έμειναν χωρίς προσωπικό και με αδυναμία να πληρώσουν ακόμη και τους λογαριασμούς των ΔΕΚΟ, έτσι έγινε με την ενισχυτική διδασκαλία και την πρόσθετη διδακτική στήριξη που στα πλαίσια της αναβάθμισής τους (http://www.diamantopoulou.gr/beta/index.php?option=com_content&view=article&id=1399:statement-121009) καταργήθηκαν , έτσι έγινε με την απαράδεκτη χρόνια απασχόληση μεγάλου μέρους του προσωπικού με ελαστικές εργασιακές σχέσεις, όπως η αναπλήρωση και η ωρομίσθια απασχόληση που θα καταργούνταν στα λόγια(http://www.pasok.gr/portal/resource/contentObject/id/4cf615c1-ea9f-4b56-b8a2-2729d7c40c61) και ενισχύθηκε στην πράξη, και άλλα πολλάπου χαράκωσαν ακόμη πιο βαθιά το ήδη πληγωμένο σώμα της ελληνικής εκπαίδευσης.Μιλάμε για τον  πυρήνα μιας λογικής που φαίνεται να έχει διανύσει χιλιόμετρα πολλά στις τεχνικές του Θατσερισμού  την περίοδο που ονόμαζαν «τάξη» τη διάλυση των υπολειμμάτων του κράτους πρόνοιας, την ιδιωτικοποίηση και την καταδίκη χιλιάδων ανθρώπων στην απόλυση και την ανεργία.

                Επαναλαμβάνουμε και ξεκαθαρίζουμε. Η γραμματική και το συντακτικό του νέου νόμου πλαίσιου, ο τύπος και το πνεύμα του, οδηγούν στην εξαφάνιση από το εκπαιδευτικό τοπίο των στοιχείων που συγκροτούσαν, όσο συγκροτούσαν τη δημόσια εκπαίδευση. Σε μικρό χρονικό διάστημα, εάν ο νόμος πλαίσιο 2 προχωρήσει, ούτε δωρεάν συγγράμματα θα υπάρχουν (είναι αστεία όσα λέγονται για συγκρότηση βιβλιοθηκών καθώς τα ακούμε από το 1998 και τίποτε δεν έχει γίνει, ενώ αγγίζουν τα όρια της εξαπάτησης όσα λέγονται για τα συγγράμματα που θα βρίσκονται στο ίντερνετ και από εκεί θα διαβάζει ο σπουδαστής), ούτε σίτιση, ούτε στέγαση καθώς  η έκταση της φοιτητικής μέριμνας παύει να προσδιορίζεται ενιαία για το σύνολο των Ιδρυμάτων. Κάθε Ίδρυμα θα αποφασίζει χωριστά και αναλόγως με τις οικονομικές του δυνάμεις για τις προϋποθέσεις παροχής δωρεάν σίτισης στους φοιτητές του. Τι σημαίνει αυτό; Πολύ σύντομα και στη βάση της αδυναμίας των πανεπιστημίων να αντεπεξέλθουν σε δαπάνες αυτού του χαρακτήρα θα εξαφανιστούν και τα τελευταία ίχνη της δωρεάν σίτισης, στέγασης και διανομής των συγγραμμάτων.

                Όσες διαψεύσεις κι αν κάνει το Υπουργείο Παιδείας σε σύντομο χρονικό διάστημα, μέσα στην επόμενη τριετία, αν ευοδωθούν οι παραπάνω σχεδιασμοί, το Ελληνικό Πανεπιστήμιο θα επιβάλλει  δίδακτρα. Ναι, ας μην υπάρχει καμιά αμφιβολία. Και αυτά τα δίδακτρα δε θα επιβληθούν τυπικά από «πάνω», κεντρικά, αλλά από την κάθε σχολή ξεχωριστά, στα πλαίσια της «αυτοτέλειας», της «σύνδεσης με την κοινωνία και την οικονομία», της αλλαγής «χρηματοδοτικής κουλτούρας»,  της «απελευθέρωσης από τα δεσμά της δημόσιας χρηματοδότησης» και άλλων ζαχαρωμένων εκφράσεων που κάθε λίγο και λιγάκι «ξεφουρνίζει»  το υπουργικό επιτελείο του Αμαρουσίου. Ουσιαστικά και τυπικά τα Πανεπιστήμια μετατρέπονται σε επιχειρήσεις, με την πλήρη έννοια του όρου, οι οποίες για να επιβιώσουν κυνηγούν διεθνώς, ανταγωνιστικά και με όλα τα θεμιτά και αθέμιτα μέσα, «φοιτητές-πελάτες». Κύριοι στόχοι τους είναι η μεγιστοποίηση του οικονομικού οφέλους, από την επίτευξη του οποίου και μόνο κρίνονται και οι διοικήσεις τους. Οι «πελάτες-φοιτητές» οφείλουν να χρηματοδοτούν οι ίδιοι τις σπουδές τους είτε από τους οικογενειακούς τους πόρους, είτε δανειζόμενοι τα αναγκαία ποσά από τραπεζικά ή άλλα οικονομικά συγκροτήματα, τα οποία θα επενδύσουν επιλεκτικά στα διαφαινόμενα προσόντα τους, όπως ακριβώς επενδύουν και στις λεγόμενες καινοτόμες επιχειρήσεις.

                Και όποιος έχει τα μάτια να δει και την τιμιότητα να πιστέψει στα μάτια του γνωρίζει πολύ καλά ότι αυτό θα σημάνει τη συντριβή των αδυνάτων, των μαθητών και των σπουδαστών από τα λαϊκά στρώματα, που οι πολιτικές του Υπουργείου Παιδείας στρώνουν το μέλλον τους με υλικά του παρελθόντος, των πρώτων μεταπολεμικών δεκαετιών, που για να σπουδάσει κάποιος έπρεπε να έχει χρήματα πολλά.

                Μας αφήνει κατάπληκτους ο συντάκτης του δελτίου τύπου του Υπουργείου Παιδείας με τη συλλογιστική του όταν γράφει ότι «το άρθρο του κ. Κάτσικα ακολουθεί την πεπατημένη οδό,  η οποία για πολλά  χρόνια συσσώρευσε μόνο αδιέξοδα στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, καθώς πριμοδότησε την ιδιοτέλεια και  αγνόησε επιδεικτικά την αλήθεια». Δηλαδή, για τα σημερινά αδιέξοδα του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος ποιος άλλος έχει την βασική  ευθύνη πέρα από τις κυρίαρχες εκπαιδευτικές πολιτικές των δυο κομμάτων που κυβέρνησαν όλα τα προηγούμενα χρόνια;

                Να το πούμε καθαρά : Εδώ «πριονίζονται ρίζες ! Και όποιος, χωμένος στις συστάδες των θάμνων που τον περιβάλλουν χάνει το δάσος από το οπτικό του πεδίο, καλό είναι να κάνει ένα βήμα στα πλάγια για να δει καθαρότερα μπροστά του.

                Η κυρίαρχη πολιτική οικοδομεί την πολιτική της επιχειρηματολογία κατηγορώντας το κράτος πρόνοιας ως «υπερφορτωμένο κράτος», ως «γραφειοκρατικό παραλογισμό», ως «ελέφαντα» που ισοπεδώνει τις «ζωτικές δυνάμεις» της κοινωνίας, δηλαδή το Σύνδεσμο Βιομηχάνων, κάτω από το βάρος τους κόστους του. Μισθοί, κοινωνική ασφάλεια, συντάξεις, δωρεάν υγεία, δωρεάν παιδεία, προστασία της μητρότητας, όλα αυτά τα στοιχεία που διασφαλίζουν τους όρους της αξιοπρεπούς διαβίωσης των ανθρώπων και της προαγωγής του πολιτισμού είναι «βαρίδια» στα πόδια της νέας «ιεράς συμμαχίας». Αναπτύσσεται μια πολιτική ορολογία που μοιάζει με τη «λιποδιάλυση» που υπόσχονται τα ινστιτούτα αδυνατίσματος. Μόνο που το «λίπος» που πρέπει να «καεί» στην προκειμένη περίπτωση είναι οι κατακτήσεις των δυνάμεων της εργασίας. 

                Κάτι για το τέλος. Γράφει με απίστευτο θράσος ο συντάκτης του δελτίου τύπου του Υπουργείου Παιδείας: «Είναι σαφές πως ορισμένοι συνήθισαν στο ρόλο του ιδεολογικοπολιτικού - και όχι μόνο - κερδοσκόπου, μέσα  σε μια παρατεταμένη κατάσταση λιμνάζουσας αδράνειας. Προφανώς δεν επιθυμούν να ταραχθούν τα νερά και να απεγκλωβιστούν οι υγιείς και δημιουργικές δυνάμεις που υπάρχουν στην Ανώτατη Εκπαίδευση.  Ατυχώς, όμως, για τον κ. Κάτσικα και όσους εκφράζει, η κοινωνία έχει άλλη γνώμη. Και στη Δημοκρατία,  η γνώμη των πλειόνων – και όχι των φωνασκούντων μειοψηφιών - είναι αυτή που πρέπει να προσδιορίζει την πολιτική δράση».

                Σιγά μην κλάψω, σιγά μη φοβηθώ.

                Δεν είναι η πρώτη φορά που οι μέθοδοι του Μανιαδάκη ανακατεμένες με την προσφιλή, για ορισμένους, μέθοδο της λασπολογίας, με τα μισόλογα, τα υπονοούμενα και τους οργανωμένους ψιθύρους, χρησιμοποιούνται για να φιμώσουν πρόσωπα και απόψεις που δεν τους «ΚΑΘΟΝΤΑΙ». Το ποιοι χρόνια τώρα συνήθισαν στο ρόλο του ιδεολογικοπολιτικού - και όχι μόνο – κερδοσκόπου, το ποιοι βάζουν πλάτη στην κυρίαρχη μειοψηφία σκάβοντας το λάκκο στην πλειοψηφία του ελληνικού λαού, είναι, τώρα πια, περισσότερο από γνωστό. Αυτοί που βάζουν τη λάσπη στον ανεμιστήρα θα τη φάνε κατάμουτρα οι ίδιοι.

                Το Υπουργείο Παιδείας, ως ευαγγελιστής της αγοράς, βιάζεται να υποδυθεί το ρόλο αυτού που γελά καλά επειδή γελά τελευταίος. Ωστόσο, κι αν τα βουνά μοιάζουν ακίνητα, οι γεωλόγοι ξέρουν καλά πως ζούμε σε μια θάλασσα στεριάς. Γελιούνται όσοι πιστεύουν ότι έχουν κλείσει τις θύελλες μια για πάντα σε γυάλινα κλουβιά. Όσοι πίστεψαν και πολύ περισσότερο όσοι καραδοκούσαν πως θα έχουν «αιώνια» μια νεολαία όπως το χιόνι στο βουνό να λιώνει για να αυξάνουν τις εμπορικές ιδέες τους. Πολύ γρήγορα το εκπαιδευτικό κίνηµα, ο κόσμος της εργασίας, θα σηκωθεί στις µύτες των ποδιών του, θα διαπεράσει τα φράγµατα των µέσων µαζικής ενηµέρωσης, θα συντρίψει τη ρητορική τού άδικου λόγου και θα ορθώσει πύργο ατίθασο στη Σαλώµη του νεοφιλελευθερισµού που ετοιµάζεται να περιφέρει το κεφάλι της παιδείας προσφορά στους επιχειρηματίες της γνώσης.